Bestuurlijke Overleggen Leefomgeving 2024: Samenwerken aan ruimtelijke opgaven

Tijdens de BO’s Leefomgeving heeft de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) samen met de bewindspersonen van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) gesproken met bestuurlijke vertegenwoordigers van alle regio’s. Ze spraken over de voortgang van het programma NOVEX (uitvoering ruimtelijk beleid met provincies en gebieden) en de woningbouwopgave en waar nodig zijn er bestuurlijke afspraken gemaakt. De uitkomsten van de BO’s Leefomgeving zijn in een brief aan Tweede Kamer verzonden.  

Start integrale verstedelijkingsstrategie in Stedendriehoek, Twente en Limburg-Centraal

Minister Mona Keijzer (VRO) heeft namens het kabinet een startsein gegeven voor uitwerken van integrale verstedelijkingsstrategieën in drie regio’s. Deze regio’s bieden kansen voor een brede schaalsprong op het gebied van wonen, werken en voorzieningen passend bij de identiteit van het gebied. Rijk en regio werken de komende tijd een gedeeld beeld over uit met urgentie, aard en omvang van mogelijke ruimtelijke keuzes.

Stedendriehoek

De regio Stedendriehoek is een schakel tussen Oost-Nederland en de Randstad. Dankzij de centrale ligging is zij goed bereikbaar voor heel Nederland en voor Duitsland, zowel over de weg, het spoor als het water. Er wonen bijna een half miljoen inwoners, waarbij  tot 40.000 extra woningen bijkomen richting 2040. De ambitie van de aanpak is om als regio in balans te groeien met bedrijvigheid, voorzieningen en aandacht voor de onderscheidende (landschappelijke) identiteiten in het gebied.

Twente

De regio Twente is door zijn ligging een middelpunt in (inter)nationale corridors. Rapporten uit de regio Twente stellen dat er tot 2050 een verantwoorde groei van in ieder geval 69.000 woningen mogelijk is in de grote steden. De ambitie is om de regio in balans te laten groeien, waar ruimtelijke thema’s zoals bedrijvigheid, voorzieningen, cultuurhistorie en bijvoorbeeld de mogelijkheid om te recreëren worden meegenomen en meegewogen.

Limburg-Centraal

De 6 steden in Limburg met een IC-station vormen samen Limburg Centraal. In deze steden is ruimte voor 35.000 woningen op loopafstand van een IC-station. Woningbouw en de verdere verstedelijking van deze steden is echter geen one size fits all, maar vraagt om een gebiedsgerichte aanpak waarbij woningbouw samen moet gaan met investeringen in de bestaande woningvoorraad, klimaatadaptatie, groen/blauw, economie en brede welvaart.

Vaststelling uitvoeringsagenda’s NOVEX gebieden

Er zijn vijf uitvoeringsagenda’s NOVEX-gebieden bestuurlijk vastgesteld door Rijk en regio. In de meeste overige NOVEX-gebieden volgen de bestuurlijke vaststellingen medio 2025. Dit is een heel mooi resultaat van integraal en gebiedsgericht werken, alle partijen kunnen hiermee langjarig aan de uitvoering van de integrale opgaven werken. Bij het vormgeven van de ruimtelijke inrichting van Nederland en de realisatie van de ruimtelijke opgaven via programma NOVEX is samenwerking tussen Rijk en medeoverheden cruciaal.

In NOVEX-gebieden spelen gebiedsontwikkelingen waar opgaven van het Rijk, provincie(s), gemeente(n) en waterschap(pen) in het fysieke domein dusdanig stapelen dat een gebiedsgerichte ordening en prioritering van opgaven noodzakelijk is. Het Rijk en de medeoverheden zijn in gesprek om de inhoudelijke richtingen in de Ontwerp-Nota Ruimte te toetsen en ambities te verbinden.

Verstedelijkingsgebieden

Stedelijk Brabant

De bestuurlijke ambitie is uitgesproken om in 2025 korte termijn maatregelen op het gebied van verstedelijking, mobiliteit en leefbaarheid uit te werken. Deze maatregelen dienen haalbaar, maakbaar en betaalbaar zijn.

Utrecht Amersfoort

Hier werken Rijk en regio samen aan een forse en complexe verstedelijkingsopgave: wonen, werken, voorzieningen, bereikbaarheid en leefbaarheid en de daarbij behorende randvoorwaarden als groen, bodem en water, klimaatadaptatie en energie. De vastgestelde adaptieve Ontwikkelstrategie maakt duidelijk dat het grootste deel van de nieuwe woningen en werkgelegenheid pas kan worden gerealiseerd als er bestuurlijke afspraken zijn gemaakt over ruimtelijke invulling en ontsluiting van de belangrijkste ontwikkelgebieden.

Zuidelijke Randstad

Voor dit gebied is een gezamenlijke visie op de toekomst van de regio in de vorm van het ontwikkelperspectief Zuidelijke Randstad, samen met de eerste versie van de uitvoeringsagenda, onderschreven. De gezamenlijke ambitie is om de verstedelijkingsopgave te gebruiken om een kwaliteitssprong te maken naar een toekomstbestendige regio, waar kwaliteit centraal staat zonder de kwantiteit uit het oog te verliezen.

Landelijke gebieden

De Peel

Rijk en regio hebben de eerste Regionale Uitvoerings- Investeringsagenda (RUIA) NOVEX De Peel vastgesteld als gezamenlijke stap in de ontwikkeling naar een ondernemende, leefbare en natuurlijke Peel. De regionale investeringsagenda  zal de komende tijd verder uitgewerkt worden (inhoudelijk, financieel en anderszins) vanuit de drie ontwikkellijnen naar de toekomst - ondernemend, leefbaar en natuurlijk - met de sleutelprojecten die hier concreet aan bijdragen.

Groene Hart

Dit gebied ligt goed op koers. De realisatieagenda geeft invulling aan zowel de structurerende keuzes die gemaakt moeten worden als de realisatie in zo genoemde sleutelprojecten.