'Onze plek' - over de cultuur van de leefomgeving
Welke waarde hechten mensen aan monumenten, het landschap, culturele voorzieningen, de gebouwde omgeving, maar ook aan immaterieel erfgoed en culturele identiteit? Wat is alledaagse cultuur en welke rol kan die vervullen bij de ingrijpende veranderingen waar Nederland voor staat? Op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft Platform Ontwerp NL onderzocht wat de cultuur van de leefomgeving is. Een belangrijke vraag omdat de Omgevingswet vroegtijdige participatie stimuleert en gebiedsontwikkelingsprocessen verankert.
In 16 gesprekken met groepen mensen, verspreid over heel Nederland zochten ontwerpers naar de dragers van die cultuur die nauw verbonden zijn aan plekken en mensen. De gesprekken vonden bewust plaats op plekken waar geen open conflict speelt, waar in rust geluisterd en gepraat kon worden.
Het idee was om de ontwerpers in een andere rol te zetten dan ze gewend zijn. Niet die van plannenmaker, maar die van neutraal gespreksleider, van tekenend notulist, van open oor voor de gespreksdeelnemers. Deze rol paste de ontwerpers goed. Er werden tal van werkvormen uitgeprobeerd die aan het licht brachten wat de mensen als de essentie van hun plek beschouwen.
De onlangs gepresenteerde publicatie 'Onze plek' is ingestoken als een werkboek en ziet zich duidelijk als een verkenning, een eerste stap. Het boekje bevat naast de beeldverslagen van de 16 gesprekken een essay van Tijs van den Boomen en een bijlage met technieken voor het voeren van een open gesprek met mensen over ruimte. De publicatie is bedoeld voor beleidsmakers, ontwerpers en alle overige partijen en instanties die de stem van de bewoner willen horen.
Lees het uitgebreide artikel op de website van Gebiedsontwikkeling.nu.