NOVEX North Sea Port: lastig puzzelen in Zeeland
Maar liefst drie ministers bezochten 27 januari 2025 het havengebied in Zeeland. Hier ligt een complexe opgave voor ruimtelijke ordening. Enerzijds vragen de samenwerkende havens hier en over de grens in Vlaanderen om meer ruimte. Anderzijds moet het gebied wel aantrekkelijk blijven voor bewoners en voor recreatie. Rijk, provincie, gemeenten en Vlaamse gewesten proberen die lastige puzzel samen op te lossen in het programma NOVEX North Sea Port District. Sanne Crum (beleidsmedewerker ministerie van VRO) is er nauw bij betrokken.
Waarom een NOVEX voor dit gebied?
'De opgaven in het gebied stapelen en de ambities zijn groot, van zowel het Rijk, de regio, Nederland en Vlaanderen. En dat terwijl de ruimte schaars is. Hoe zorgen we dat we al onze plannen op een goede manier ingepast krijgen in dit gebied? Welke keuzes zijn daarvoor nodig? En dat alles om ook daadwerkelijk resultaten te boeken voor burgers en bedrijven, zodat zij fijn kunnen wonen, werken en recreëren in het gebied.
Wat speelt hier precies?
De Vlaams-Nederlandse haven North Sea Port is één van de belangrijkste toegangspoorten van Europa en is essentieel voor het verdienvermogen van Nederland. Tegelijkertijd spelen er grote ruimtelijke opgaven in het gebied, zoals de leefbaarheid dichtbij de haven, de bereikbaarheid van wonen, werk en voorzieningen, de energietransitie en zoetwaterbeschikbaarheid.
Wat zijn de uitdagingen?
Voor VRO gaat het in dit gebied om ruimtelijke vraagstukken als:
- De ruimtevragen van de energietransitie en de ontwikkelambities van de haven ten opzichte van de leefbaarheid van het gebied en de gezondheid van inwoners.
- Zorgen voor een klimaatrobuust water- en bodemsysteem met voldoende beschikbaarheid en kwaliteit van zoetwater.
- Het vergroten van de bereikbaarheid en het ontwikkelen van een samenhangend woon-, leef- en werkgebied
Het antwoord op dit soort vragen vraagt om keuzes. En daarbij is het belangrijk dat de keuzes die we maken burgers en bedrijven concreet helpen. Het was daarom goed om in gesprek te kunnen gaan met partijen in de regio, maar vooral ook met omwonenden. Zij moeten aangeven waar hun behoeftes liggen.
Hoe verloopt de samenwerking met andere partijen? En dan vooral met partijen over de grens? Is dat een extra uitdaging of juist extra leuk?
De ruimtelijke vraagstukken in het North Sea Port District moeten in samenhang worden bekeken met andere departementen, met de regio, maar ook met de Vlaamse overheden. Het North Sea Port District is namelijk een Vlaams-Nederlandse samenwerking. Het North Sea Port District is aangewezen als NOVEX gebied en is het enige grensoverstijgende gebied. In het programma NOVEX worden de ruimtelijke opgaven waar we met elkaar voor staan gezamenlijk opgepakt. Aan de ene kant doen we dat vanuit de rijksoverheid samen met de 12 provincies via ruimtelijke voorstellen en arrangementen. Aan de andere kant doen we dat in 16 gebieden waar veel complexe opgaven bij elkaar komen. Dit zijn de zogenoemde NOVEX-gebieden. In deze gebieden voeren Rijk en regio gezamenlijk regie om de complexe opgaven aan te pakken.
De Vlaamse overheid kent geen NOVEX aanpak en werkwijze, wel is de inhoudelijke en bestuurlijke betrokkenheid van de Vlaamse overheid groot bij het NOVEX traject. Het is erg interessant om inzicht te krijgen in de werkcultuur en organisatie van de Vlaamse overheid, zo kan je veel van elkaar leren. Tegelijk kan dit het proces ook vertragen omdat er nog meer partijen betrokken moeten worden bij de besluitvorming. Dit is dus een extra uitdaging, maar ook extra leuk! Veel van de onderwerpen uit het NSPD komen waarschijnlijk ook terug op de Vlaams Nederlandse top op 1 april 2025, waar de Nederlandse overheid ook vertegenwoordigd zal zijn.
Deze tekst is afkomstig van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat